Er hægt að ná "fíkli" til baka?

Föstudagur, 25. maí 2007

Er hægt að ná "fíkli" til baka?

Þessi saga Pamelu er saga ótal margra annarra sem þurfa að horfa upp á ættingja, vin, börn, maka, “hverfa” inn í annan heim, hvernig fjarar undan manneskjunni sem var, hvernig hún breytist og verður aðeins svipur hjá sjón, að einskonar vofu sem þó er lifandi en þó ekki, manneskju sem varla er af þessum heimi. Það er svo sem hægt að klípa í handlegginn, öskra á hana, hóta henni en það er eins og hún sé afturganga sem er þegar farinn yfir móðuna miklu en skyldi líkaman eftir handa ættingjum til að kljást við.

egvgbv

Er hægt að ná til fíkis?

Mæli ég eindregið með 7 stórgóðum pistlum Ásgeir R. Helgason sálfræðings og bloggvinar sem býr í Svíþjóð en þeir eru mjög auðlesnir og ættu að geta nýst einhverjum.

egvgbv

Hvernig talar maður EKKI um fíkn: Pistill 1

Kenningin um að allir sem eru að missa stjórn á drykkju eða eru búnir að því, séu í “afneitun” samræmist ekki minni klínísku reynslu. Þvert á móti þá eru flestir meðvitaðir um að þetta sé að fara úr böndunum en vilja ekki viðurkenna það útávið vegna þess að þeir eru hræddir við “alkóhólista” stimpilinn…meira.sgbsGBgsrgbrea

Að tala um fíkn - stimpilgildran: Pistill 2

Sumir trúa því að það sé mjög mikilvægt fyrir neytandann að viðurkenna og sætta sig við greiningu ráðgjafans („þú ert alkóhólisti,” „þú ert í afneitun,” „þú ert fíkill,” o.s.frv.). Af því að svona stimplar hafa oft neikvæða merkingu í samfélagi kemur það ekki á óvart að fólk með sæmilegt sjálfsmat streitist á móti….meira.sgbsGBgsrgbrea

Að tala um ofdrykkju - ótímabærar áherslur og ásakanir: Pistill 3

Jafnvel þótt þú forðist stimplun (sjá pistil 2) og hlutdrægni (pistill 1) gagnvart tvístígandi vini, getur það leitt til mótstöðu ef þú og vinur þinn vilja leggja áheyrslu á ólík atriði…meira.sgbsGBgsrgbrea

Samtal um fíkn - Pistill 4

Mótstöðuviðbrögð eru eðlileg þegar ráðgjöf á sér stað og ekki ástæða til að hafa áhyggjur af þeim. Innan læknisfræðinnar er mótstaða hugtak sem tengist heilbrigðu ónæmiskerfi. Mótstaða og breytingatal eru einsog umferðarmerki sem segja þér að halda áfram, sýna varúð, hægja á þér eða stöðva það sem þú ert að gera…meria.sgbsGBgsrgbrea

Að tala um fíkn - BREYTINGATAL: Pistill 5

Einfaldasta og beinasta nálgunin til að opna umræður um fíkn er hreinlega að spyrja. Opnar spurningar er hægt að nota til að kanna skilning og áhyggjur þess sem við höfum áhyggjur af. Ekki samt spyrja hvort vinur þinn hafi slíkar áhyggjur t.d: ”Heldur þú að þú eigir við vandamál að stríða?” Gerðu í stað þess ráð fyrir að hann/hún séu tvístígandi og hafi slíkar áhyggjur. Hér að neðan eru nokkur dæmi um opnar spurningar sem eru vel til þess fallnar að framkalla jákvætt breytingatal:….meira.sgbsGBgsrgbrea

LÍFSGILDI - Samtal um fíkn : Pistill 6

Ein aðferð til að koma af stað jákvæðu tali um lífsstílsbreytingar hjá vini þínum er að ræða um lífsgildi. Hvað sé mikilvægast í lífi hans/hennar. Forgangsröðun vinar þíns getur verið gjörólík þinni eigin, en allir eiga sér einhver markmið, væntingar og lífsgildi. Greining á því hver þau eru gefa tækifæri til skírskotunar og samanburðar þeirra við “óbreytt ástand”. Hvaða markmið og lífsgildi eru þessum einstaklingi kærust?....meira. sgbsGBgsrgbrea

Áður en botninum er náð - Samtal um fíkn: Pistill 7

Þeir pistlar sem hér hafa birst að undanförnu varðandi “samtal um fíkn” eru m.a. byggðir á samtalstækni í vinnu með lífsstílsbreytingar sem hefur verið að ryðja sér til rúms undanfarin ár og kallast á ensku “Motivational Interviewing” (MI) sem ef til vill má þýða sem “hvetjandi samtal”…meira.